Bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm

Trong trường hợp tính mạng bị xâm phạm thì được yêu cầu bồi thường như thế nào? Cách xác định các khoản tiền nào được yêu cầu bồi thường khi tính mạng bị xâm phạm?

Hãy cùng Luật Trường Minh Ngọc tìm hiểu vấn đề này như sau:

Quyền yêu cầu bồi thường do tính mạng bị xâm phạm

Căn cứ quy định tại Điều 584 Bộ luật Dân sự năm 2015, được hướng dẫn chi tiết tại Điều 2 Nghị quyết 02/2022/NQ – HĐTP thì căn cứ để phát sinh nghĩa vụ bồi thường do gây thiệt hại về tính mạng của người khác:

- Có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác;

- Có thiệt hại xảy ra là thiệt hại về vật chất, thiệt hại về tinh thần;

+ Thiệt hại về vật chất là tổn thất vật chất thực tế xác định được của chủ thể bị xâm phạm, bao gồm tổn thất về tài sản mà không khắc phục được; chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế, khắc phục thiệt hại; thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút do tài sản, sức khỏe, tính mạng, danh dự, nhân phẩm, uy tín, quyền và lợi ích hợp pháp khác bị xâm phạm.

+ Thiệt hại về tinh thần là tổn thất tinh thần do bị xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, quyền và lợi ích nhân thân khác mà chủ thể bị xâm phạm hoặc người thân thích của họ phải chịu và cần phải được bồi thường một khoản tiền bù đắp tổn thất đó.

- Có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại xảy ra và hành vi xâm phạm. Thiệt hại xảy ra phải là kết quả tất yếu của hành vi xâm phạm và ngược lại hành vi xâm phạm là nguyên nhân gây ra thiệt hại

Như vậy, người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất, người được nuôi dưỡng, người nuôi dưỡng của người bị người khác xâm phạm đến tính mạng thì có quyền yêu cầu người có hành vi xâm phạm tính mạng bồi thường thiệt hại.

Xác định các khoản bồi thường khi tính mạng bị xâm phạm

Khoản 1 Điều 591 của Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm như sau:

Các khoản được yêu cầu bồi thường khi sức khoẻ bị xâm phạm

Về nguyên tắc, mức bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm trước hết dựa trên sự thoả thuận của các bên. Trong trường hợp các bên không thoả thuận được, thì các khoản yêu cầu bồi thường do tính mạng bị xâm phạm được xác định theo quy định tại Điều 8 Nghị quyết 02/2022/NQ – HĐTP  như sau:

- Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 Bộ luật Dân sự, được hướng dẫn tại Điều 7 Nghị quyết này, được tính từ thời điểm người bị thiệt hại bị xâm phạm sức khỏe cho đến thời điểm người đó chết.

>>> Xem thêm: Bồi thường thiệt hại do sức khoẻ bị xâm phạm

- Chi phí hợp lý cho việc mai táng đối với các khoản tiền: mua quan tài; chi phí hỏa táng, chôn cất; các vật dụng cần thiết cho việc khâm liệm, khăn tang, hương, nến, hoa, thuê xe tang và các khoản chi khác phục vụ cho việc chôn cất hoặc hỏa táng nạn nhân theo phong tục, tập quán địa phương. Không chấp nhận yêu cầu bồi thường chi phí cúng tế, lễ bái, ăn uống, xây mộ, bốc mộ.

- Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng hoặc nuôi dưỡng trước khi chết được xác định như sau:

+ Mức cấp dưỡng căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng, nhưng không thấp hơn 01 tháng lương tối thiểu vùng tại nơi người được cấp dưỡng đang cư trú cho mỗi tháng;

+ Thời điểm cấp dưỡng được tính từ thời điểm người bị thiệt hại bị xâm phạm về sức khỏe;

+ Đối tượng được bồi thường tiền cấp dưỡng là những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật hôn nhân và gia đình.

-Thiệt hại về tinh thần: Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có tính mạng bị xâm phạm không quá một trăm lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.

Nguyên tắc bồi thường thiệt hại do bị xâm phạm về tính mạng

- Thiệt hại phải xảy ra trên thực tế: được xác định bằng tiền tại thời điểm xảy ra thiệt hại

- Thiệt hại phải được bồi thường toàn bộ là tất cả các thiệt hại thực tế xảy ra đều phải bồi thường 

- Thiệt hại phải được bồi thường kịp thời là thiệt hại phải được bồi thường nhanh chóng nhằm ngăn chặn, hạn chế, khắc phục thiệt hại

Khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm

-Thời hiệu khởi kiện: 03 năm kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.

- Người bị khởi kiện:

Căn cứ quy định tại Điều 586 Bộ luật Dân sự năm 2015 về năng lực trách nhiệm bồi thường thiệt hại của cá nhân, có thể xác định người bị kiện như sau:

+ Người trực tiếp gây ra thiệt hại: Trong trường hợp người trực tiếp gây ra thiệt hại từ đủ 18 tuổi trở lên hoặc từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi nhưng có tài sản riêng

+ Cha mẹ của người gây thiệt hại: Trong trường hợp người gây thiệt hại chưa đủ 15 tuổi

+ Người giám hộ: Trong trường hợp người gây thiệt hại là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi gây thiệt hại mà có người giám hộ. 

- Thẩm quyền giải quyết yêu cầu bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm: Đây là tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án.

Có thể lựa chọn Toà án nhân dân cấp huyện (trong trường hợp có đương sự là người nước ngoài, đương sự đang ở nước ngoài, tài sản tranh chấp đang ở nước ngoài thì Toà án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền) tại các nơi sau để giải quyết:

+ Toà án nơi nguyên đơn cư trú (Điểm d Khoản 1 Điều 40 Bộ luật tố tụng dân sự 2015)

+ Toà án nơi bị đơn cư trú (Điểm a khoản 1 Điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự 2015)

- Hồ sơ khởi kiện yêu cầu bồi thường thiêt hại do tính mạng bị xâm phạm:

+ Đơn khởi kiện (tải mẫu tại đây)

+ Căn cước công dân/ chứng minh nhân dân/ hộ chiếu của người khởi kiện 

+ Căn cước công dân/ chứng minh nhân dân/ hộ chiếu của người bị kiện khởi kiện (nếu có)

+ Các tài liệu, chứng cứ chứng minh thiệt hại

Dịch vụ Luật sư tranh tụng của Luật Trường Minh Ngọc

Trên đây là bài viết của chúng tôi về vấn đề Bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm. Bài viết mang tính chất tham khảo, trên thực tế có thể phát sinh thêm nhiều vấn đề liên quan, trong trường hợp cần tư vấn, giải đáp cụ thể, vui lòng liên hệ cho chúng tôi: 

Liên hệ qua Hotline:

-Hotline 1: 093 694 1658 (zalo)

- Hotline 2: 0939 593 486  (zalo)

Liên hệ qua Facebook: Luật Trường Minh Ngọc

Liên hệ trực tiếp tại văn phòng: Tầng 3, 68 – 70 Hoàng Diệu, Phường 13, Quận 4, Tp. Hồ Chí Minh

Liên hệ qua email: infotruongminhngoc@gmail.com

*Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp do sự thay đổi của chính sách pháp luật. Mọi thắc mắc, góp ý xin vui lòng liên hệ về email: infotruongminhngoc@gmail.com