Ngày 26/11/2024, Quốc hội đã ban hành Luật Công chứng năm 2024 gồm 08 chương, 76 Điều và chính thức có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2025. Luật Công chứng năm 2024 quy định về công chứng viên, tổ chức hành nghề công chứng, việc hành nghề công chứng, thủ tục công chứng và quản lý nhà nước về công chứng. Vậy những điểm mới nào đáng chú ý tại Luật Công chứng năm 2024?
Hãy cùng Luật Trường Minh Ngọc tìm hiểu về vấn đề này như sau:
Thẩm phán, kiểm sát viên, luật sư 5 năm kinh nghiệm vẫn phải tham gia đào tạo nghề công chứng
- Với mục đích góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ công chứng viên, Khoản 3 Điều 11 Luật Công chứng năm 2024 đã quy định những đối tượng được miễn đào tạo và bồi dưỡng nghề công chứng tại Khoản 1 Điều 10 Luật Công chứng năm 2014 hiện hành sẽ vẫn phải tham gia đào tạo nghề công chứng trong thời hạn 06 tháng gồm:
+ Người có ≥ 05 năm làm thẩm phán, kiểm sát viên, điều tra viên, thẩm tra viên chính ngành Tòa án, chấp hành viên trung cấp, thẩm tra viên chính thi hành án dân sự, kiểm tra viên chính ngành kiểm sát, trợ giúp viên pháp lý hạng II, thanh tra viên chính ngành tư pháp, chuyên viên chính, pháp chế viên chính, nghiên cứu viên chính, giảng viên chính trong lĩnh vực pháp luật.
+ Thừa phát lại, luật sư, đấu giá viên đã hành nghề ≥ 05 năm.
+ Giáo sư, Phó Giáo sư chuyên ngành luật, Tiến sĩ luật.
+ Người đã là Thẩm tra viên cao cấp ngành toà án; Kiểm tra viên cao cấp ngành kiểm sát; Thẩm tra viên cao cấp thi hành án dân sự; Chấp hành viên cao cấp thi hành án dân sự; Trợ giúp viên pháp lý hạng I, Thanh tra viên cao cấp ngành tư pháp; Chuyên viên cao cấp, Pháp chế viên cao cấp, Nghiên cứu viên cao cấp, giảng viên cao cấp trong lĩnh vực pháp luật.
- Từ nay đến ngày 30/6/2025, những người thuộc diện được miễn đào tạo nghề công chứng chỉ phải tham gia khóa bồi dưỡng kỹ năng hành nghề công chứng và quy tắc đạo đức hành nghề công chứng tại cơ sở đào tạo nghề công chứng trước khi đề nghị bổ nhiệm công chứng viên trong thời gian 03 tháng.
Thời gian tập sự hành nghề được thống nhất chung là 12 tháng
- Tại Khoản 1 Điều 11 Luật Công chứng năm 2014 quy định về thời gian tập sự hành nghề công chứng như sau:
Người tập sự phải đăng ký tập sự tại Sở Tư pháp ở địa phương nơi có tổ chức hành nghề công chứng nhận tập sự.
Thời gian tập sự hành nghề công chứng là 12 tháng đối với người có giấy chứng nhận tốt nghiệp khóa đào tạo nghề công chứng và 06 tháng đối với người có giấy chứng nhận bồi dưỡng nghề công chứng. Thời gian tập sự hành nghề công chứng được tính từ ngày đăng ký tập sự.
- Tuy nhiên, Điều 12 Luật Công chứng năm 2024 đã quy định thống nhất thời gian tập sự hành nghề công chứng là 12 tháng tính từ ngày quyết định đăng ký tập sự có hiệu lực nhằm giúp những người tập sự đủ thời gian để trải nghiệm, vận dụng các kiến thức, kỹ năng đã học vào thực tiễn.
- Đồng thời, Luật Công chứng năm 2024 cũng quy định rõ người tập sự phải bảo đảm thời gian tập sự theo ngày, giờ làm việc của tổ chức hành nghề công chứng nhận tập sự để bảo đảm sự nghiêm túc, thực chất của việc tập sự.
Không được hợp danh vào văn phòng khác/lập văn phòng mới trong 2 năm kể từ khi rút hợp danh
- Theo Khoản 6 Điều 27 Luật Công chứng năm 2024 đã quy định rõ điều này như sau:
6. Trong thời hạn 02 năm kể từ ngày chấm dứt tư cách thành viên hợp danh theo quy định tại các điểm a, b và d khoản 1 Điều này, công chứng viên đã chấm dứt tư cách thành viên hợp danh vẫn phải liên đới chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với các khoản nợ của Văn phòng công chứng phát sinh trong thời gian là thành viên hợp danh của Văn phòng công chứng đó; hết thời hạn này công chứng viên mới được tham gia thành lập Văn phòng công chứng mới hoặc hợp danh vào Văn phòng công chứng khác.
- Hiện nay, Luật Công chứng năm 2014 chỉ quy định về việc công chứng viên hợp danh có thể chấm dứt tư cách hợp danh theo nguyện vọng cá nhân hoặc theo các trường hợp theo quy định.
Triển khai công chứng điện tử từ ngày 01/7/2025
- Từ Điều 62 đến Điều 65 Luật Công chứng năm 2024 đã quy định một số vấn đề cơ bản nhất về công chứng điện tử nhằm tạo cơ sở pháp lý cho chuyển đổi số hoạt động công chứng.
- Theo đó, sẽ có 02 hình thức công chứng điện tử từ ngày 01/7/2025:
+ Hình thức 1: Công chứng điện tử trực tiếp
Người yêu cầu công chứng giao kết giao dịch trước mặt công chứng viên, sau đó công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng thực hiện chứng nhận giao dịch bằng chữ ký số để tạo ra văn bản công chứng điện tử.
+ Hình thức 2: Công chứng điện tử trực tuyến
Đây là hình thức được thực hiện khi các bên tham gia giao dịch yêu cầu công chứng không có mặt tại cùng 01 địa điểm và giao kết giao dịch qua phương thức trực tuyến trước sự chứng kiến trực tiếp của công chứng viên.
Công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng thực hiện nhận giao dịch bằng chữ ký số để tạo ra văn bản công chứng điện tử.
Công chứng viên chỉ hành nghề đến năm 70 tuổi
- Tại Khoản 1 Điều 10 Luật Công chứng năm 2024 đã bổ sung quy định về độ tuổi hành nghề của công chứng viên là không quá 70 tuổi nhằm nâng cao chất lượng và tính chuyên nghiệp trong hoạt động công chứng.
- Theo đó, để bảo đảm tính ổn định của hoạt động công chứng thì Khoản 5 Điều 76 Luật Công chứng năm 2024 quy định chuyển tiếp đối với công chứng viên trên 70 tuổi đang hành nghề công chứng tại thời điểm luật này có hiệu lực thi hành (ngày 01/7/2025) thì được tiếp tục hành nghề trong thời hạn tối đa là 02 năm kể từ ngày 01/7/2025.
Không còn là công chứng viên vẫn phải bồi thường thiệt hại
- Theo Khoản 5 Điều 33 và Khoản 1 Điều 38 Luật Công chứng năm 2014, việc bồi thường thiệt hại trong hoạt động hành nghề công chứng sẽ do tổ chức hành nghề công chứng đứng ra bồi thường cho người yêu cầu công chứng.
- Đối với nhân viên, công chứng viên gây ra thiệt hại phải trả lại khoản tiền đó cho tổ chức hành nghề công chứng.
- Tuy nhiên, một số hợp đồng, giao dịch mà phải mất đến hơn chục năm sau mới phát hiện sai sót, lúc đó nếu tổ chức hành nghề công chứng đã giải thể, chuyển đổi, sát nhập,...hoặc công chứng viên ký hợp đồng giao dịch đó đã không còn làm công chứng viên nữa thì Luật Công chứng năm 2014 lại chưa điều chỉnh đến.
- Nhận thấy điểm bất cập đó, từ ngày 01/7/2025, tại Khoản 2 Điều 40 Luật Công chứng 2024 quy định, nếu công chứng viên hoặc nhân viên văn phòng công chứng mà trực tiếp gây thiệt hại phải thực hiện bồi thường cho tổ chức hành nghề công chứng, kể cả trường hợp người đó không còn là công chứng viên hoặc làm trong ngạch công chứng.
- Trường hợp đã trực tiếp gây thiệt hại nhưng không hoàn trả thì tổ chức hành nghề công chứng có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết.
Công chứng viên được mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp
- Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên là loại hình bảo hiểm bắt buộc theo quy định tại Khoản 1 Điều 39 Luật Công chứng năm 2024.
- Tổ chức hành nghề công chứng có nghĩa vụ mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho công chứng viên hành nghề tại tổ chức mình. Việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho công chứng viên phải được duy trì trong suốt thời gian hoạt động của tổ chức hành nghề công chứng.
- Theo đó, chậm nhất 10 ngày kể từ khi mua bảo hiểm hoặc ngày thay đổi, gia hạn hợp đồng bảo hiểm, tổ chức hành nghề công chứng có trách nhiệm thông báo và gửi bản sao hợp đồng bảo hiểm, hợp đồng thay đổi, gia hạn hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên cho Sở Tư pháp.
- Chính phủ quy định chi tiết điều kiện, quy tắc bảo hiểm, mức phí bảo hiểm, số tiền bảo hiểm tối thiểu đối với bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên.
Dịch vụ Luật sư Dân sự của Luật Trường Minh Ngọc
>>> Xem thêm: Điểm mới của Luật Công chứng năm 2024 về gửi giữ di chúc
>>> Xem thêm: Các loại hợp đồng về nhà ở không bắt buộc phải công chứng, chứng thực
Trên đây là những chia sẻ của Luật Trường Minh Ngọc về vấn đề “Những điểm mới đáng chú ý tại Luật Công chứng năm 2024 (có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2025)”. Bài viết chỉ mang tính tham khảo, không phải là ý kiến tư vấn để giải quyết một vụ việc cụ thể. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp, vui lòng liên hệ cho chúng tôi:
Liên hệ qua Hotline:
- Hotline 1: 093 694 1658 (zalo)
- Hotline 2: 0939 593 486 (zalo)
Liên hệ qua Facebook: Luật Trường Minh Ngọc - Luật sư của bạn
Liên hệ trực tiếp tại văn phòng: Tầng 3, 68 – 70 Hoàng Diệu, Phường 13, Quận 4, Tp. Hồ Chí Minh
Liên hệ qua email: infotruongminhngoc@gmail.com
*Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp do sự thay đổi của chính sách pháp luật. Mọi thắc mắc, góp ý xin vui lòng liên hệ về email: infotruongminhngoc@gmail.com